Geschiedenis
Het dorpje dat we bezoeken kent een rijke geschiedenis in de psychische zorg. Het monumentale pand ‘Het Poortgebouw’, diende in de 18de eeuw als militair ziekenhuis. Niet veel later vond het bedelaarsgesticht zijn intrek tot 1891, waarna het poortgebouw tot 1920 het onderkomen werd voor een gesticht voor de heropvoeding van kinderen die met justitie in aanraking waren gekomen.
Vanaf 1921 neemt het krankzinnigengesticht zijn intrek in het kasteel d’Aspremont-Lynden, welke achter ‘Het Poortgebouw’ is gelegen. Aan de rand van het dorpje wordt in 1913 een stukje naaldbos ingericht als laatste rustplaats voor overleden patiënten uit het gesticht.
Patiënten verbleven vaak voor langere tijd, vaak heel hun hele leven, in het gesticht. In veel gevallen betekende dit dat ze nog meer in een sociaal isolement belandden en de contacten vaak verwaterde of zelfs verbroken werden. Dit zorgde ervoor dat het gesticht de begrafenis voor deze eenzame patiënten zelf verzorgde. Van 1921 tot 1981 werden in het naaldbos 1750 mannelijke patiënten begraven.
Nadat de koning van België het gesticht had bezocht, was hij zo geschrokken van erbarmelijke leefomgeving waarin de patiënten zich verkeerden, gaf hij opdracht om een nieuwe instelling te laten bouwen. Omstreeks 1974 verhuisde het gesticht van kasteel d’Aspremont-Lynden naar haar nieuwe onderkomen.
Tegenwoordig maakt de begraafplaats deel uit van het Nationaal Park Hoge Kempen en is beperkt toegankelijk voor naasten van de overledenen. Er is gekozen om weinig onderhoud te plegen zodat deze locatie overgaat in de omliggende natuur.
Ons bezoek
Hoofdstuk 13: Het ‘krankzinnige’ verborgen verleden
De krankzinnigenkerkhof staat al een tijdje op onze lijst. Eerlijk gezegd had deze locatie geen hoge prioriteit omdat er veel meer locaties zijn die ons veel gaver leken. Nadat we een aantal teleurstellende locaties (sloop in volle gang) hadden aangedaan hebben we toch besloten om op de terugweg deze in de navigatie te zetten. Anders dan je verwacht geven we het adres van een urbexlocatie nu wel prijs omdat deze locatie al op vele sites staan aangegeven.
Eenmaal aangekomen, zetten we de auto op de parkeerplaats van het huidige psychiatrische ziekenhuis. Schuin tegenover deze parkeerplaats bevindt zich de begraafplaats. Daar aangekomen stonden we voor een gesloten poort. In de verte zagen we de betonnen scheve kruizen al staan. Toch een raar, macaber gezicht om al die kruizen te zien tussen de hoge begroeiing in een naaldbos.
Toen we over het hek waren gesprongen liepen we eerst over het hoofd pad met aan weerskanten de velden met de overledenen. Wat moet dit een spooky locatie zijn in de schemer met mist, wat zich uiteraard leent om gave foto’s te maken. In ons geval stond de zon hoog aan de hemel en maakte dat het meteen een stuk minder griezelig. Na een aantal foto’s te hebben gemaakt keren we weer terug naar de auto. Tegen alle verwachtingen in, vinden we deze begraafplaats toch een gave fotogenieke locatie. Dit komt overduidelijk door de geschiedenis en aparte sfeer, welke rond dit krankzinnigenkerkhof hangt.
